Yabancı Bir Yerde Uyumanın Beyin Üzerindeki Etkisi
Alec Soth: Magnum Photos 2
Newscientist.com'da yayınlanan bir makaleye göre kendi yatağımızdan başka bir yerde uyumak, beynimizin sol yarım küresini biraz rahatsız ediyor. Daha doğrusu yeni bir mekanda uyumaya çalıştığımızda sol yarım küre, sağa nazaran daha uyanık kalıyor.
Uyku araştırmalarında ilk gece efekti olarak adlandırılan durumu sanırım herkes yaşamıştır. Gel gelelim bu yeni araştırma işin biraz daha derinine iniyor ve 11 sağlıklı gönüllü üzerinde yapılan bir deneyin sonuçlarını paylaşıyor.
Araştırmayı yapan Masako Tamaki ve meslektaşları (Brown University), bir hafta arayla yabancı bir yerde uyutulan 11 kişi üzerinde bir deney yapmış. Deneklerin beyin dalgaları ilk hafta incelendiğinde, sol beyin lobunun sağ lobdan daha uyanık olduğu tespit edilmiş. Düşük frekanslı dalga deseni sol beyinde daha düşük çıkmış ki bu durum uyanıklık durumuna işaret ediyor-muş.
Araştırmacılar ikinci haftaki sonuçlarda sol beyin lobunun sağa uyum sağlamaya başladığını ve bu uyumluluk arttıkça daha rahat uykuya geçildiğini tespit etmiş.Uyuyan deneklere müzik dinletildiğinde de yine sol beyinin daha hızlı yanıt verdiği tespit edilmiş.
Yarım uyku
Bu durum bazı deniz memelileri ve kuşların beyinlerinin yarısını uyutmasını akla getiriyor ve Tamaki insan beyninde de benzer bir sistemin olabileceğini söylüyor. Yani beynimizin analitik düşünmeye dönük olan sol yarım küresi, yabancı bir yerde uyuduğumuzda herhangi bir tehlikeye karşı tetikte oluyor. Bu durumun sebebi tam olarak bilinmese de Tamaki, sol beyin lobundaki bağlantıların daha güçlü olduğuna işaret ediyor.
Sanırım yabancı bir yerde uyuduğumuzda daha kolay uyanabilmemiz de bu durumun bir başka göstergesi.
Neticede araştırmacılar 'eğer önemli bir işin öncesinde başka bir yere giderseniz, bir iki gün önce gidip ortama alışın' tavsiyesinde bulunuyor. Diğer yandan bir başka araştırmacı uykusuzluk (insomnia) çeken kişilerin yabancı bir yerde daha iyi uyuyabildiğini söylüyor. Yani görünüşe göre beynimizin standart ortamı nasıl kabullendiği beynimizin tersine davranmasını sağlayabiliyor.
Şimdi bu bilgileri alıyorum ve şu çocukları düşünüyorum. Uyumak zor geliyor.