1949 doğumlu, 12 yaşında bir golf sahasında malzemeci olarak çalışırken borsada ‘oynamaya’ başlayan Ray Dalio’nun hikâyesini okurken farkettim ki ABD’nin borsa dediğimiz şeyle büyüyen bir makine gibi.
Amerika’lılar 1$’ın her gün 1$ olduğu bir dünyada, paralarını daha iyi ve güvenli para kazandıracak bir şey bulamadıkları(?) için borsaya yani üretim yapan(?) şirketlere koyuyor ve bu da çarkların sürekli dönmesini sağlıyor.
Rakamlar da bunu doğruluyor.
ABD’de 2021 yılında her 10 kişiden 1’i nitelikli yatırımcı seviyesine gelmiş. Bir de o küçük Ray gibi borsada ‘oynayan’ yatırımcılar var. ABD’de borsaya yatırım yapan yetişkinlerin oranı 2021’de %56. 2007’de bu oran %67’ye kadar çıkmış. İnanılmaz değil mi?
Bizim internet yatırımcısı olarak baktığımız kişiler de henüz borsaya açılmamış geleceğin büyük balıklarını yakalamakla uğraşarak başka bir tarafı büyütüyor. Aslında onlar da daha büyük yatırımcıların parasını kullanıyor ama sonuçta sermaye üretim yapmak isteyen şirketlere akmış oluyor. Elbette çürük elma da çok.
Türkiye’de ise bu durum tam tersi. Yolun çok başındayız. Geçtiğimiz günlerde Finfree’nin kurucusu Senih Mete Dal ile görüşürken de bunu gördüm. Güzel bir başlangıç yapan Midas’ın kurucusu Egem Eraslan de benzer şeylerden bahsetmişti.
Sözün özü;
Türkiye’de faizcilik ve parayı betona yatırma yerine borsa yatırımcılığının artması belki de büyümemizin gizli tetikleyicisi olabilir. Mesela kolay para kazanmacı milyonlarca kişi kripto paralar yerine borsaya yatırım yapsaydı bugün farklı bir noktada olabilirdik. Çiftlik Bank vb. meseleleri hiç katmıyorum bile.
Peki sen ne yapıyorsun derseniz;
Ben yolun başındayım. Öğrenmeye çalışıyorum. “Borsada oynamak’ (sürekli alıp satmak) sevdiğim ve tasvip ettiğim bir para kazanma yöntem değil. Bununla birlikte üreten şirketlere uzun süreli hissedar olmanın iki yolundan büyük olanı borsa. (bkz: kripto para ikilemi-m).
Midas’a erkenden üye olsam da hala ABD borsalarında bir şirkete ve Finfree’ye üye olsam da Türkiye’deki halka açık şirketlere henüz yatırım yapmış değilim ama ne yapabileceğimi Ray Dalio’nun hikâyesinden sonra tekrar düşünmeye başladım.
Diğer küçük yolda ise (halka arz edilmeyen şirketlere yatırım) Republic, AngelEffect ve kişisel anlaşmalarla birkaç girişime para ve emek koydum.
İlerleyen süreci sizlerle paylaşmaya çalışacağım ve eğer ‘Sana borsa hakkında (olumlu/olumsuz) bildiklerimi anlatırım.’ diyorsanız 15 dakika sizi keyifle dinlerim.
*Geleceği Görenler’e ebebek’in kurucusu Halil Erdoğmuş’un hikâyesini ekleyebilseydim onun da nasıl genç yaşta borsa üzerinden para kazanmaya başladığını okumuş olacaktınız. Kader.
—
İstatistikler: 2741 karakter, 368 kelime, 27 cümle.